Overgewicht en obesitas beginnen in de wereld epidemische vormen aan te nemen. In België heeft 30% van de vrouwen en 52% van de mannen last van overgewicht, en 11% van de Belgen kampen zelfs met obesitas.
Het zijn alarmerende cijfers, die alsmaar blijven toenemen. En de risico's voor de gezondheid zijn bepaald niet klein.De BMI zegt meer dan het gewicht
Al te vaak denken mensen dat het het gewicht van iemand is dat bepaalt of deze laatste te kampen heeft met overgewicht of obesitas. Dat is helaas een hardnekkig misverstand, want het gewicht zegt niet alles! Een eerste belangrijke indicatie van overgewicht en obesitas wordt verschaft door de Body Mass Index (BMI). Die wordt als volgt berekend: gewicht (kg) gedeeld door de lengte (m) in het kwadraat. Voor een gewicht van 75 kg en een lengte van 1,72 m geeft dat: 75/(1,72 x 1,72) = 25,4. Een BMI van 25 of meer betekent overgewicht. Een BMI van 30 of meer is een alarmerend teken van obesitas. Behalve de BMI is ook het vetpercentage van een persoon een belangrijke indicator van overgewicht. Maar mensen met dezelfde BMI zullen daarom niet noodzakelijk hetzelfde vetpercentage hebben. Als men naast de BMI ook de hoeveelheid lichaamsvet die iemand heeft en de verspreiding ervan bepaalt, heeft men een juister beeld van de gezondheidstoestand van een persoon.
Meet de vetmassa
De plaats waar het vet zich in het lichaam bevindt kan ook leiden tot andere gezondheidsproblemen als gevolg van het overgewicht. Het vet dat in de buikholte zit is het schadelijkst. Het onderhuidse vet (ter hoogte van de heupen of de billen) is minder schadelijk. Om dit vet te meten kan het gebruik van een lintmeter al erg verhelderend zijn. Een tailleomtrek van 94 cm of meer bij mannen en van 80 cm of meer bij vrouwen geeft een verhoogd risico op diabetes en cardiovasculaire problemen. Men kan tegenwoordig ook zijn eigen vetpercentage meten met behulp van een impedantiemeter. Dit toestel werkt door bio-impedantie en stuurt een zwak elektrisch signaal door het lichaam. Aan de hand van de snelheid waarmee het signaal zich tussen de verschillende spier- en vetmassa's verplaatst, meet het toestel het vetpercentage van de persoon in kwestie.
Het metabolisch syndroom
Obesitas is een echte ziekte, maar ook overgewicht is niet onschuldig. Sommige aandoeningen zoals cardiovasculaire problemen, diabetes, een te hoge bloeddruk en cholesterolproblemen, hangen rechtstreeks samen met overgewicht.
Als al die elementen samen optreden, heeft men het over het "metabolisch syndroom". In zo'n geval is het risico op een cardiovasculaire aandoening extreem groot. Veel mensen met overgewicht hebben bovendien psychische problemen, ze voelen zich fysiek minderwaardig of sociaal minder aanvaard.
Afvallen: altijd een langetermijnplan
Het is mogelijk om iets te doen aan overgewicht en aan obesitas door systematisch te werk te gaan en zich niet tot één enkel dieet te beperken. De aanpak moet dubbel zijn: enerzijds gericht op de opname van de calorieën en anderzijds op het verbruik ervan. Met andere woorden: het aannemen van goede eetgewoontes en meer bewegen. Alleen een planning op lange termijn zal succes geven.
